گشت و گذار در کتاب‌های مولانا
تاریخ انتشار: ۸ مهر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۴۵۹۱۹۹
به مناسبت هشتم مهرماه روز مولانا روابط‌عمومی انتشارات سروش بسته پیشنهادی خود را با موضوع و محوریت مولانا به مخاطبان علاقه‌مند به این حوزه عرضه کرده است؛ بر اساس این بسته چهار اثر که مرتبط با مولانا و آثار وی بوده است، به مخاطبان معرفی شده اند.
کتاب مثنوی و مردم: روایت‌های شفاهی قصه‌های مثنوی
کتاب حاضر، از جمله کتابهایی است که به کوشش سیداحمد وکیلیان و محمد جعفری‌قنواتی تهیه و تنظیم شده است و تلاش می‌شود تا روایت‌های شفاهی در مثنوی مولوی در ۵۰ قصه مورد بررسی قرار گیرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
کتاب پیش رو، بیش از ۵۰ قصه مولانا را در نظر گرفته است و هدف از چاپ آن، نشان دادن این نکته بود که قصه‌های مثنوی در ادبیات و فرهنگ مکتوب ما به گونه‌ای مکرر، بازروایی شده‌اند. حدود ۵۰ درصد این روایت‌ها نتیجه کار میدانی ۲ پژوهشگر مطرح فرهنگ عامه، محمد جعفری‌قنواتی و سیداحمد وکیلیان است که برای بار اول به چاپ می‌رسند. به علاوه با استفاده از کتاب تیپ‌شناسی قصه‌های عامیانه جهان، کد بین‌المللی هر قصه تعیین شده و حسب مورد به روایت شفاهی آن در کشورهای دیگر اشاره شده است.
مثنوی و مردم شامل دو بخش از روایت‌های شفاهی برخی قصه‌های مثنوی است که در میان مردم ایران رایج هستند. ترتیب و توالی این روایت‌ها منطبق با دفترهای شش‌گانۀ مثنوی است. در بخش اول قصه‌هایی آمده که مولوی شرح کامل آن را بیان کرده است. نخستین روایت مربوط به قصۀ مرد بقال و طوطی و آخرین آن‌ها روایت شفاهی دژ هوش رُبا یا قلعه ذات الّصور است که در میان مردم با عنوان «گل به صنوبر چه کرد» معروف است. بخش دوم شامل تمثیل‌ها و قصه‌هایی است که در مثنوی بن مایۀ آن‌ها با یکی، دو بیت آمده است.
دربارۀ روایت‌های مکتوب باید گفت که هم روایت‌های پیش از مثنوی و هم روایت‌های پس از آن مورد توجه بوده‌اند. هدف از اشاره به این روایت‌ها نشان دادن این نکته بوده است که قصه‌های مثنوی در ادبیات و فرهنگ مکتوب ما به گونه‌ای مرتب تکرار و بازروایی شده‌اند. تکرار و بازروایی چنین قصه‌هایی نشان می‌دهد که نخبگان ما بن‌مایه‌های این قصه‌ها و موضوع آن را جزئی از فرهنگ خود به شمار می‌آوردند.
بعد از آن روایت‌های شفاهی نقل شده‌اند. البته علاوه بر این روایت‌ها به روایت‌هایی که دیگر پژوهشگران ادبیات شفاهی ضبط و منتشر کرده‌اند؛ با ذکر مشخصات کتاب‌شناسی پرداخته شده است. هدف از توجه به روایت‌های گوناگون شفاهی، نشان دادن تعدد و تکرر این روایت‌ها در فرهنگ شفاهی مردم ایران بوده است.
نکته بسیار با اهمیتی که ذکر آن ضروری است، این است که اگرچه از این قصه‌ها روایت‌های دیگری در ادبیات گذشته فارسی وجود دارد، اما آنچه در میان مردم ما رایج است بیشتر با روایت‌های مثنوی منطبق است. این موضوع به خوبی تأثیرپذیری ادبیات شفاهی ما را از مثنوی نشان می‌دهد.
گشت و گذار با مکاشفات رضوی در شرح مثنوی معنوی
کتاب مکاشفات رضوی در شرح مثنوی معنوی نیز یکی از شروح معتبر و مرجع گذشتگان است که در قرن ۱۱ هجری به دست یکی از بزرگان به نام محمدرضا لاهوری بر مثنوی نگاشته شده است و شارح سعی کرده است ضمن شرح مختصر ابیات مشکل، توضیح لغات، اشارات مختلف قرآنی و حدیثی مثنوی را نیز در حد وسیعی بیان کند تا خواننده نگاه وسیع و عمیق‌تری نسبت کتاب مثنوی معنوی پیدا کند. در این میان توجه نویسنده به ابیات دفترهای نخستین مثنوی بیشتر از دفترهای پایانی آن بوده است. این شرح از مفصل‌ترین شروح عرفانی مثنوی است و از نظر حجم و محتوا به شرح انقروی نزدیک است.
رضا روحانی نیز به عنوان مصحح، ضمن تصحیح انتقادی کتاب که برای اولین بار به کمک نسخ معتبر داخلی و خارجی صورت می‌گیرد، کوشیده است در بخش تعلیقات، مشکلات و اشتباهات کتاب را رفع و منابع لازم را ذکر نماید.
فصل اول کتاب به عنوان مقدمه مصحح، درباره شروح مثنوی، معرفی مثنوی از زبان مولانا و همچنین انگیزه‌ها و عوامل خروش و خموشی مولانا در مثنوی مورد نقد و بررسی قرار می‌گیرد. فصل دوم کتاب به شرح شش دفتر پرداخته و فصل سوم کتاب تعلیقات این شش دفتر را بیان می‌کند تا خواننده شرح مفصلی را در باب مثنوی معنوی در اختیار داشته باشد.
فرهنگ نمادها و نشانه‌ها در اندیشۀ مولانا
نمادها و نشانه‌ها همواره کاربرد وسیعی در فرهنگ و ادبیات و هنر اقوام و ملل داشته‌اند و فرهنگ ایرانی اسلامی یکی از ممتازترین فرهنگ‌ها از این حیث است.
در میان آثار مکتوب به جامانده از گذشتۀ ما، مثنوی مولوی نمونۀ کم‌نظیری است زیرا کسی از میان عرفا به قدرت مولانا در حوزۀ قصّه و تمثیل نبوده است و مثنوی در عمل مجموعه‌ای از تفسیر قرآن و احادیث و معلومات عمیق دربارۀ ایمان و عقاید صوفیانه است همراه با امثال، حکایات و قصص. این همه باعث می‌شود تا پژوهش دربارۀ نمادها و نشانه‌های این اثر سترگ توجیه و ضرورت پیدا کند. فرهنگ نمادها و نشانه‌ها در اندیشۀ مولانا با این نگاه و برای پاسخ دادن به این ضرورت تدوین شده است.
کتاب مثنوی که مولانا آن را «صیقل روح» و دوستانش «قرآن فارسی» نام نهاده‌اند، مجموعه‌ای از تفاسیر قرآن، احادیث نبوی و اطلاعات عمیق درباره ادیان است. این کتاب به تعبیری محک و ملاک ذوق ایرانیان نیز هست. مولوی فقط مبدع بعضی از مسائل نیست، بلکه کار عمده‌اش تحلیل و تجزیه افکار و تجارب متقدمان و به دست آوردن نتایجی تازه از آنهاست، بنابراین تحقیق درباره مولوی برابر با پژوهش درباره بهترین دستاوردهای فلسفی و دینی اسلام است.
در کتاب حاضر که تحقیقی نماد شناختی در کتاب مثنوی است، مجموعه نمادهای به کار گرفته شده مولانا بیش از ۳۰۰ مدخل شرح داده شده و ۸۸۴ کلید واژه را شامل می‌شود که توان تحقیق و پژوهش مخاطب را بالا می‌برد. مدخل‌ها بر اساس حروف الفبا تنظیم شده و بسیار راحت یاب‌اند. از «آب» تا «یونس» آنچه نماد و نشانه در مثنوی هست با شواهد کامل در این کتاب یافتنی است.
فرهنگ نمادها و نشانه‌ها در اندیشۀ مولانا تألیف علی تاجدینی از سوی انتشارات سروش برای علاقه‌مندان به حوزه شعر و ادبیات فارسی منتشر شده است.
فرهنگ اجتماعی عصر مولانا
کتاب فرهنگ اجتماعی عصر مولانا از خلال اشعار مولانا در «دیوان شمس» به رشته تحریر درآمده است که علاوه بر پیش‌گفتاری به قلم محبوبه مباشری و مقدمه‌ای پیرامون موضوع «مختصری درباره هنر و ارتباط آن با جامعه به عنوان خاستگاه واقعی آن» پنج بخش کلی را شامل می‌شود. این کتاب همچنین به مباحثی چون شعر و هنر، ادبیات و اجتماع، ارتباط شعر با تاریخ و جامعه‌شناسی، جامعه‌شناسی و تاریخ، جامعه‌شناسی و شعر، انگیزه انتخاب دیوان کبیر یا کلیات شمس تبریزی، شیوه انجام این پژوهش، جغرافیای تاریخی آسیای صغیر، قونیه در روزگار مولانا، کشور روم و زبان فارسی در روزگار مولوی و خاندان مولوی و زبان فارسی پرداخته شده است.
بخش نخست با عنوان «اعتقادات» به بررسی موضوعات آداب و اصطلاحات فقهی و مذهبی رایج، اندیشه‌ها، عقاید و فرقه‌های مذهبی و کلامی و اصطلاحات آن، باورها و عقاید عامه و پیامبران و بعضی اشارات و اعتقادات در باب آن‌ها اختصاص دارد.
در بخش دوم مباحثی چون مولانا و طرح مسایل جامعه‌شناسی و مردم‌شناسی در غزلیات، اصطلاحات اداری و حکومتی، آداب و رسوم و سنت‌های اجتماعی، بازی‌های مرسوم و رایج، پادشاهی و حکومت، القاب و عنوان‌های پادشاهی رایج، شکار و روش‌های مرسوم آن، مکان‌های اجتماعی و عمومی، موسیقی و جشن‌ها و سورها مطرح شده است.
در بخش «پراکنده‌ها» موضوعات انواع پرندگان، حیوانات و اعتقادات در باب آن‌ها، زر، سیم، اصطلاحات، انواع و وسایل، انواع درخت، گل، گیاه و شیوه استفاده از آن‌ها، ابزار و وسایل جنگی، ابزار و وسایل خانه، ابزار و وسایل زراعت، و دیگر ابزارهای کاربردی در زندگی پرداخته شده‌اند.
اما در بخش چهارم با عنوان «زبان» مولف به تشریح مباحث تأثیر متقابل زبان و جامعه در یکدیگر، لغات برساخته مولانا با استفاده از پیشوندها و پسوندها، افعال تاریخی متروک و افعال برساخته مولانا، لغات ترکی و لغات مغولی و لغات و واژه‌های یونانی پرداخته است.
در بخش پنجم که «ضرب‌المثل‌های رایج» نام دارد فهرستی از این ضرب‌المثل‌ها و نمونه اشعار مولانا درباره آن‌ها ارائه شده است.
برچسب‌ها مولانا نهاد كتابخانه های عمومی کشور کتاب کتابخوانیمنبع: ایرنا
کلیدواژه: مولانا نهاد كتابخانه های عمومی کشور کتاب کتابخوانی مولانا نهاد كتابخانه های عمومی کشور کتاب کتابخوانی اخبار کنکور نمادها و نشانه ها روایت های شفاهی قصه های مثنوی روایت ها جامعه شناسی مثنوی معنوی کتاب مثنوی شده اند قصه ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۴۵۹۱۹۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
کتاب‌های تازه رهبر انقلاب در نمایشگاه کتاب
انتشارات انقلاب اسلامی با ۲۰۷ عنوان کتاب شامل ۴۰ اثر جدید و ۷۴ اثر تجدید چاپ در سی و پنجمین دوره نمایشگاه کتاب تهران حضور دارد.
به گزارش مشرق، انتشارات انقلاب اسلامی وابسته به دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنه ای(مدّ ظلّه‌العالی) با ۲۰۷ عنوان کتاب در سی و پنجمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران حضور دارد که از این تعداد، ۴۰ عنوان از کتابهایی است که در طول سال منتشر شده و ۱۴ عنوان برای نخستین‌بار در دسترس علاقه‌مندان قرار می‌گیرد.
«گنجینه بی‌پایان»، مجلد جدیدی از مجموعه شرح نهج‌البلاغه رهبر معظم انقلاب است که در کنار شرح، بیانات معظم‌له درباره نهج‌البلاغه نیز در این اثر گردآوری شده است. این کتاب، در کنار سه جلد دیگر شامل «راه روشن مدیران» بیانات رهبر معظم انقلاب در شرح بخش‌هایی از نهج‌البلاغه در دیدارها با هیأت دولت، «نبوت‌ها» و «منشور حکومت علوی» عرضه خواهد شد.
«حدیث زندگی» از دیگر مجلداتی است که انتشارات انقلاب اسلامی در دست انتشار دارد. این مجموعه که قرار است در نهایت در هفت جلد تکمیل شود، ارائه دهنده تمام احادیثی است که رهبر انقلاب در ابتدای درس خارج فقه تشریح کرده‌اند. در نمایشگاه کتاب امسال قرار است سه جلد شامل «نوادر»، «مکارم‌الاخلاق» و «امالی شیخ صدوق» از این مجموعه در دسترس علاقه‌مندان قرار گیرد.
«درآمدی بر علوم اسلامی انسانی»، «درآمدی بر نظریه تعلیم و تربیت»، «روایت تولید» شامل نظریه‌های اقتصادی ائمه اطهار(ع) در بیانات رهبر انقلاب از دیگر آثاری است که از این نشر برای نخستین‌بار عرضه می‌شود. «روایت اول شخص از شخص اول»؛ به قلم مهدی قزلی از دیگر آثار تازه‌منتشر شده این نشر است. قزلی در این کتاب مشاهدات خود از موقعیت‌های مختلفی را روایت کرده است که در محضر رهبر معظم انقلاب حضور داشته است.
انتشارات انقلاب اسلامی امسال رمانی نیز برای گروه سنی نوجوان عرضه خواهد کرد. «خاکسپاری دوم بانوی مرگ» به قلم نیما اکبرخانی تلاش دارد روایتی باشد از پیشرفت موشکی ایران.
سی و پنجمین دوره نمایشگاه کتاب تهران از روز ۱۹ تا سی‌ام اردیبهشت‌ماه در مصلی امام خمینی(ره) میزبان علاقه‌مندان به کتاب و کتابخوانی خواهد بود.
حقوق کدام یک از ایثارگران در سال ۱۴۰۳ افزایش داشت؟